فرورتیش‌آنلاین: با افزایش حملات سایبری به ماهواره‌ها و ظهور سلاح‌های فضایی، فضا حالا به جبهه تازه‌ای در نبرد قدرت‌های جهانی بدل شده است.
امسال در روز رژه «پیروزی» روسیه گروهی از هکرهای حامی کرملین کنترل یک ماهواره پخش تلویزیونی اوکراین را در دست گرفتند. به‌جای برنامه‌های عادی، تصاویر رژه نظامی مسکو از جمله تانک‌ها، سربازان و تسلیحات نظامی در تلویزیون اوکراین پخش شد، پیامی که هدفش ایجاد رعب و نشان دادن این واقعیت بود که جنگ در قرن بیست‌ویکم فقط در زمین، دریا و هوا جریان ندارد بلکه در فضای مجازی و حتی اعماق فضا هم ادامه دارد.
از کار انداختن یک ماهواره می‌تواند بدون شلیک حتی یک گلوله خسارت سنگینی وارد کند. این کار را می‌توان با هدف قرار دادن نرم‌افزارهای امنیتی ماهواره یا با اخلال در ارسال و دریافت سیگنال از زمین انجام داد.
تام پیس، مدیر شرکت امنیت سایبری «نت‌رایز» (NetRise) می‌گوید: «اگر بتوانید ارتباط یک ماهواره را مختل کنید، اختلال بزرگی به وجود می‌آورید. به جی‌پی‌اس فکر کنید؛ تصور کنید یک کشور ناگهان آن را از دست بدهد، چه هرج‌ومرجی پیش می‌آید».
ماهواره‌ها؛ چالش فوری امنیت جهانی
اکنون بیش از ۱۲ هزار ماهواره فعال به دور زمین می‌چرخند که نقشی حیاتی نه‌تنها در ارتباطات و پخش برنامه‌ها بلکه در عملیات نظامی، سامانه‌های ناوبری مثل جی‌پی‌اس، جمع‌آوری اطلاعات و زنجیره‌های تامین اقتصادی دارند.
آن‌ها همچنین در شناسایی زودهنگام پرتاب موشک‌ها نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. به همین دلیل به نقطه‌ضعفی جدی در امنیت ملی کشورها بدل شده‌اند و هدفی جذاب برای هر کشوری که بخواهد اقتصاد یا توان نظامی رقیب را تضعیف کند.
هکرها معمولا به‌دنبال ضعیف‌ترین حلقه نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری مرتبط با ماهواره می‌گردند. حتی اگر خود دستگاه ایمن باشد استفاده از نرم‌افزار قدیمی می‌تواند آن را آسیب‌پذیر کند.
در آغاز حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ شرکت آمریکایی «ویاست» که دولت و ارتش اوکراین از خدمات آن استفاده می‌کرد، هدف حمله سایبری قرار گرفت. اوکراین مسکو را مسئول این حمله دانست. بدافزار استفاده‌شده، ده‌ها هزار مودم را آلوده کرد و اختلالی گسترده در بخش بزرگی از اروپا به وجود آورد.
مقامات امنیتی آمریکا می‌گویند روسیه در حال توسعه یک سلاح هسته‌ای فضایی است که قادر است تقریبا همه ماهواره‌های مدار نزدیک زمین را یک‌جا نابود کند. این سلاح هم با ایجاد موج انفجار فیزیکی و هم با از کار انداختن تجهیزات الکترونیکی عمل می‌کند.
استفاده از چنین سلاحی نقض معاهده بین‌المللی ممنوعیت استقرار سلاح‌های کشتار جمعی در فضا خواهد بود. مایک ترنر، عضو جمهوری‌خواه کنگره آمریکا هشدار داده است که این سلاح می‌تواند مدار نزدیک زمین را برای ماه‌ها غیرقابل استفاده کند و پیامدهای اقتصادی و امنیتی فاجعه‌باری داشته باشد.
ترنر این پروژه را با پرتاب اسپوتنیک در سال ۱۹۵۷ مقایسه کرد و گفت: «اگر چنین سلاحی در فضا مستقر شود، پایان عصر فضا خواهد بود. این همان بحران موشکی کوباست، اما این‌بار در فضا».
رقابت بر سر ماه و منابع فضایی
اما جنگ قدرت در فضا فقط به ماهواره‌ها محدود نمی‌شود. منابع معدنی ارزشمند در ماه و سیارک‌ها می‌تواند در آینده منش درگیری‌های تازه باشد.
شان دافی، سرپرست ناسا اخیرا اعلام کرد آمریکا قصد دارد یک رآکتور هسته‌ای کوچک به ماه بفرستد و تاکید کرد که این کار باید پیش از چین یا روسیه انجام شود.
ماه سرشار از ماده‌ای به نام «هلیوم-۳» است که دانشمندان معتقدند می‌تواند در همجوشی هسته‌ای به‌کار رود و انرژی عظیمی تولید کند. هرچند استفاده عملی از این فناوری هنوز چند دهه فاصله دارد اما کنترل منابع ماه می‌تواند در آینده تعیین کند کدام کشورها به ابرقدرت تبدیل شوند.
جوزف روک، کارشناس امنیت سایبری در لندن،می‌گوید: «این دیگر یک داستان علمی‌تخیلی نیست بلکه دارد به واقعیت تبدیل می‌شود. اگر بر نیازهای انرژی زمین تسلط داشته باشید، بازی تمام است.»
چین و روسیه اعلام کرده‌اند در سال‌های آینده نیروگاه‌های هسته‌ای در ماه خواهند ساخت. آمریکا نیز ماموریت‌های تازه‌ای در ماه و مریخ در نظر دارد. هوش مصنوعی هم می‌تواند این رقابت را شدت بخشد، چراکه خود به انرژی زیادی نیاز دارد.
با این وجود چین می‌گوید مخالف هرگونه رقابت تسلیحاتی در فضاست. لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن، آمریکا را متهم کرده است که قصد دارد فضا را به میدان جنگ تبدیل کند. او می‌گوید: «ایالات متحده مدام توان نظامی خود در فضا را گسترش داده، اتحادهای نظامی فضایی ایجاد کرده و تلاش کرده فضا را به منطقه جنگی تبدیل کند.»
یورونیوز
