فرورتیشآنلاین: نوادگان برخی از مالکان برده بریتانیایی و فرزندان کسانی که در مستعمرات سابق بریتانیا در کارائیب برده بودند، برای نخستینبار در نشستی در مقر سازمان ملل در نیویورک گرد هم آمدند تا درباره موضوع بحثبرانگیز پرداخت غرامت به قربانیان بردهداری گفتوگو کنند.
چارلز گلادستون، نتیجه نتیجه نخستوزیر پیشین بریتانیا، ویلیام گلادستون، گفت هفت سال پیش وقتی متوجه شد اجدادش در جامائیکا و گویان بردهدار بودهاند، شوکه و وحشتزده شد.
همچنین لورا تروِلیان، روزنامهنگار سابق بیبیسی، گفت پس از انتشار آرشیو کمیسیون غرامت بردهداری بریتانیا در سال ۲۰۱۳، دریافت که یکی از اجدادش به نام سِر جان تروِلیان، مالک مزارع نیشکر و حدود هزار برده در گرنادا بوده است.
تروِلیان که مدیریت این نشست را برعهده داشت، گفت: «این یک رویداد تاریخی بود.» این نشست در حاشیه جلسه هفتهای «مجمع دائمی سازمان ملل در امور مردمان با تبار آفریقایی» برگزار شد.
ریشه تاریخی یک جنایت علیه بشریت
بر اساس گزارش سازمان ملل، از حدود سال ۱۵۰۰ میلادی، میلیونها نفر از غرب آفریقا به اجبار برای کار در مزارع مناطق کارائیب، قاره آمریکا و بهویژه ایالات جنوبی آمریکا منتقل شدند. فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، در این نشست گفت که در مجموع حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر برای بردهداری از خانه و سرزمین خود جدا شدند.
تاکنون کشورهای معدودی بابت نقششان در بردهداری عذرخواهی کردهاند و بحث پرداخت غرامت همچنان موضوعی مناقشهبرانگیز است. شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو، طی سالهای گذشته خواستار اقدامات جهانی در این زمینه شده؛ از جمله پرداخت غرامت، عذرخواهی رسمی و اصلاح نظام آموزشی برای جبران تبعیض نژادی علیه مردمان آفریقاییتبار.
جامعه ۱۵ عضوی کشورهای حوزه کارائیب موسوم به «کاریکام» نیز برنامهای ۱۰ مادهای برای عدالت ترمیمی دارد که با درخواست عذرخواهی رسمی کشورهای اروپایی آغاز میشود.
اقدام خانوادگی برای عذرخواهی از گذشته
در همین نشست، تروِلیان درباره تصمیم خانوادهاش برای عذرخواهی رسمی از گرنادا و پرداخت مبلغ ۱۰۰ هزار پوند (حدود ۱۳۳ هزار دلار) برای حمایت از آموزش در این کشور صحبت کرد. او گفت این سفر خانوادگی به گرنادا و عذرخواهی رسمی، «خالی از چالش نبود» و با اعتراض گروهی مواجه شد که این اقدام را ناکافی میدانستند.
آیدی واکر، یکی دیگر از شرکتکنندگان، گفت پس از آزمایش DNA متوجه شده که علاوه بر تبار اسکاتلندی-ایرلندی، نژاد نیجریهای نیز دارد و سپس فهمیده که جد سه نسل قبل او فرزند یک مالک برده در جامائیکا و یک زن خدمتکار آفریقایی بوده است.
او و خواهرش کیت توماس پس از این کشف، تصمیم گرفتند وارد عمل شوند. توماس با دیدن اقدامات تروِلیان با پروفسور ورین شپرد، معاون کمیسیون غرامت «کاریکام»، تماس گرفت و با تشویق او، نخست با یک عذرخواهی رسمی آغاز کردند.
«تاریخ پنهان» بریتانیا باید بازگو شود
از سوی دیگر، چارلز گلادستون گفت پس از آنکه فهمید پدر ویلیام گلادستون، نخستوزیر اسبق بریتانیا، صاحب مزارعی با نیروی کار برده بوده، دچار «احساس عمیق گناه» شده و بخش زیادی از زندگی مرفه خود را وامدار این گذشته مجرمانه میداند. او افزود که بابت این موضوع از گویان و جامائیکا عذرخواهی کرده و تلاش میکند برای جبران، گامهایی عملی بردارد.
او گفت: نقش بریتانیا در لغو بردهداری در سال ۱۸۳۳ در آموزشها پررنگ است، اما نقش آن در تجارت بردهداری کاملاً پنهان شده. ما باید این تاریخ را بازگو کنیم، چون فجایع این جنایت علیه بشریت، فقط مربوط به گذشته نیست و همچنان بهشدت احساس میشود.
نماینده معاون بریتانیا در سازمان ملل در این نشست حاضر بود اما سخنرانی نکرد. در پاسخ به پرسش خبرنگاران، هیأت نمایندگی بریتانیا تنها به بیانیهای از سوی وزیر توسعه این کشور در تاریخ ۲۵ فوریه استناد کرد که در آن گفته شده نخستوزیر کیر استارمر و وزیر توسعه تأکید کردهاند که هیچگونه پرداخت نقدی یا انتقال مالی به کشورهای حوزه کارائیب انجام نخواهد شد.
جنبش عدالت ترمیمی در مسیر جهانیشدن
گلادستون با تأکید بر لزوم استمرار تلاشها گفت: اگر هزاران خانواده مثل خانواده من بایستند و بگویند «ما میخواهیم کاری انجام دهیم»، آن وقت شاید دولت بریتانیا هم دست به اقدام جدی بزند.
توماس نیز با او موافق بود و گفت: اگر بتوانیم شمار زیادی از مردم را همراه کنیم، آن وقت میتوانیم نهادها و دولتها را به واکنش وادار کنیم. این، شروع خوبی است برای چیزی که احتمالاً یک مسیر مادامالعمر خواهد بود.
ورین شپرد، استاد دانشگاه هند غربی، هم در پایان گفت تعداد اندکی از اروپاییها بابت بردهداری عذرخواهی کردهاند و در حالی که برخی از آنها ابراز تأسف میکنند، اما هیچکس درباره پرداخت غرامت حرفی نمیزند.
آرلی گیل، رئیس کمیسیون ملی غرامت گرنادا، اما فضای کلی را مثبت دانست و گفت: در سطح جهانی، شاهد حرکت در مسیر عدالت ترمیمی هستیم و احساس میکنم در مسیر درستی قرار داریم تا این جنایات علیه بشریت از سوی قدرتهای استعمارگر به رسمیت شناخته شود.
والتون وبسون، نماینده آنتیگوا در سازمان ملل و رئیس گروه سفرای حوزه کارائیب، در پایان این نشست گفت: ما به جایی رسیدهایم که دیگر صحبت از غرامت، موضوعی ممنوعه نیست.
او تأکید کرد اکنون زمان آن رسیده که بحث پرداخت غرامت «بر زبان هر کودک و هر انسان» جاری شود و اقدامات عملی آغاز گردد.
یورونیوز