فرورتیشآنلاین: ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه از ابتدای قرن ۲۱ تاکنون بر روسیه حکومت کرده است. حتی زمانی که بین سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ میلادی تغییر نقش داد و برای چهار سال نخست وزیر شد، عملا قدرت را در این کشور در دست داشت.
انتخابات ریاست جمهوری روسیه روز جمعه آغاز شد و تا یکشنبه ۱۷ مارس ادامه خواهد داشت. بسیاری بر این باورند که در این انتخابات آقای پوتین برنده اعلام خواهد و برای پنجمین بار زمامداری را در دستان خود حفظ خواهد کرد.
این مطلب پنج اتفاق حساس و کلیدی در دوران زمامداری ولادیمیر پوتین را بررسی میکند.
غرق شدن زیردریایی هستهای کورسک
غرق شدن کشتی کورسک در آگوست سال ۲۰۰۰ میلادی اولین حادثه مهم در زمان حکومت آقای پوتین بود. این حادثه تنها چهار ماه پس از ورود او به کاخ کرملین در هیئت رئیس جمهوری اتفاق افتاد. این زیردریایی هستهای با تمام ۱۱۸ خدمه خود در قطب شمال غرق شد.
آقای پوتین که هنگام وقوع حادثه در تعطیلات تابستانی به سر میبرد، پس از چهار روز به این واقعه واکنش نشان داد و ادعا کرد که اوضاع تحت کنترل است.
مسکو یک هفته پس از این حادثه و تعلل، کمکهای خارجی برای پیدا کردن زیردریایی را پذیرفت، اما در نهایت هیچ یک از خدمه جان سالم به در نبردند و این اولین ضربه بزرگی بود که چهره پوتین را خدشه دار کرد.
گروگانگیری در مدرسه بسلان
چهار سال بعد یعنی اول سپتامبر ۲۰۰۴ میلادی حادثه دیگری رخ داد و بر انتقادات از دولت پوتین افزود. در این روز اسلامگرایان افراطی چچنی به مدرسهای در شهر بسلان حمله کردند و دانشآموزان، تعدادی از والدین و معلمان این مدرسه را به مدت ۵۰ ساعت به گروگان گرفتند.
هرچند این گروگانگیری با هجوم نیروهای امنیتی روسیه به محل، پایان یافت اما درگیری میان اسلامگرایان و نیروهای امنیتی موجب مرگ ۳۳۰ نفر از جمله ۱۸۶ کودک شد.
این حادثه موجب شد نحوه عملیات نیروهای امنیتی روسیه زیر سوال برود، به ویژه به این دلیل که دو سال قبل از آن نیز نیروهای امنیتی روسیه برای پایان دادن به گروگانگیری دیگری در تئاتر مسکو باعث کشته شدن گروگانها شدند. حادثهای که در آن ۱۲۹ نفر از گروگانها بر اثر استنشاق گازی شیمایی (احتمالا فنتانیل) که از سوی سرویسهای امنیتی به سیستم تهویهٔ تئاتر تزریق شد، جان باختند.
بحران گروگانگیری در تئاتر مسکو توسط ۴۰ تا ۵۰ نفر از شبهنظامیان اسلامگرای جداییطلب چچن رقم خورد. در آن روز شبهنظامیان چچنی به مدت دو و نیم روز ۸۵۰ نفر را گروگان گرفتند و خواستار استقلال چچن از روسیه و پایان دومین جنگ چچن بودند.
هرچند آقای پوتین سال ۱۹۹۹ به دلیل جنگ بیرحمانهاش علیه شورشیان اسلامگرای چچن و سرکوب آنان به محبوبیت رسید اما در سالهای اخیر به ویژه در جنگ اوکراین رابطه نزدیکی با رهبران چچن پیدا کرده است.
اعتراضات ضد پوتین
آقای پوتین سال ۲۰۰۸ پس از دو دوره چهار ساله پیاپی رهبری روسیه به دلیل محدودیت قانونی، مجبور شد ریاست جمهوری را به دیمیتری مدودف، یکی از یاران نزدیکش واگذار کند و خودش در صندلی نخست وزیری بنشیند. همان زمان منتقدان بسیاری این اقدام را تاکتیکی برای حفظ قدرت این مامور سابق «کا گ ب» توصیف کردند.
اواخر سال ۲۰۱۱ میلادی، تظاهرات بیسابقهای در اعتراض به تقلب در انتخابات پارلمانی و بازگشت ولادیمیر پوتین به ریاستجمهوری در مسکو آغاز شد.
اما این اعتراضات به شدت سرکوب شد و بسیاری از شرکت کنندگان به حبسهای طولانی مدت محکوم شدند.
پوتین حضور خود در کرملین را سال ۲۰۱۲ با سرکوب مخالفان آغاز کرد و مواضع خود را محافظه کارانهتر از قبل، پیش گرفت.
او برای ماندن در قدرت تا جایی پیش رفت که در سال ۲۰۲۰ قانون اساسی را تغییر داد و بر اساس قانون اساسی جدید میتواند تا سال ۲۰۳۶ در کرملین و بر مسند باقی بماند.
اشغال شبه جزیره کریمه اوکراین
زمستان ۲۰۱۴، روسیه برای اولین بار پس از فروپاشی جماهیر شوروی، میزبان بازیهای المپیک زمستانی بود. این مسابقات در شهر سوچی برگزار شد و چهره روسیه را در عرصه بینالملل کوتاه مدتی تغییر داد.
اما یک ماه پس از آن روسیه با اشغال شبه جزیره کریمه و الحاق آن به خاک خود و سپس حمایت از جداییطلبان شرق اوکراین، بحران عمیقی را در مواجهه با غرب آغاز کرد.
پس از آن، غرب تحریمهایی را علیه روسیه وضع کرد اما این تحریمها هم نتوانست رهبر کرملین را از دستور حمله نظامی مستقیم به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ بازدارد.
شورش گروه واگنر
ژوئن ۲۰۲۳، یوگنی پریگوژین، رهبر گروه واگنر که گفته میشود طراحی عملیات برخی از خونینترین نبردها در اوکراین را برعهده داشته است، شورشی علیه دولت روسیه به راه انداخت.
این گروه به سرعت کنترل برخی مراکز نظامی در جنوب روسیه را به دست گرفت و تهدید کرد که به سمت مسکو حرکت خواهد کرد.
نیروهای واگنر در نهایت پس از توافقی عقبنشینی کردند اما پوتین این شورش را «خنجری از پشت» توصیف و آن را فراموش نکرد.
درست دو ماه پس از این شورش نافرجام، پریگوژین در یک سانحه هوایی مشکوک و مرموز کشته شد.
یورونیوز